SỰ TIẾN HÓA CỦA LOÀI NGƯỜI VẪN CHƯA DỪNG LẠI???

 Con người vẫn đang tiến hóa?

Bạn có thể xem dưới dạng video ở đây.

Người bình thường có thể nín thở dưới nước trong khoảng một đến hai phút. Nhưng mỗi ngày trên một quần đảo ở Đông Nam Á, người Bajau lặn xuống độ sâu hơn 60 mét để bắt cá và họ có thể nín thở trong hơn 10 phút.

Khả năng này, nó không chỉ đến từ nhiều năm rèn luyện. Đó là nhờ sự thay đổi di truyền trong quần thể này. Nói cách khác, đây là một ví dụ về sự tiến hóa rất gần đây của loài người. Điều đó làm cho một nhóm người thích nghi tốt hơn với môi trường của họ.

Khi con người sống lâu hơn, chết ít hơn, và tạo ra ngày càng nhiều công cụ để bảo vệ chúng ta khỏi thế giới nguy hiểm mà chúng ta đang sống. Điều đó có nghĩa là chúng ta đã bỏ qua bộ lọc tuyệt vời đó của chọn lọc tự nhiên?

Vậy tương lai của sự tiến hóa của loài người là gì?

 

Intro

 

Người Bajau đôi khi dành năm giờ một ngày để nín thở. Hay có thể nói, họ có nhiều thời gian ở dưới nước hơn một con rái cá biển. Nhưng điều thú vị hơn là cách họ làm điều đó.

Lá lách của người Bajau lớn hơn lá lách của người bình thường tới 50%. Nó hoạt động như một bể chứa oxy bằng cách lưu trữ các tế bào hồng cầu, những tế bào mang oxy. Vì vậy, lá lách lớn có nghĩa là nhiều oxy hơn có thể đi vào máu của bạn giữa các hơi thở.

Nhưng chúng ta không thể tăng kích cỡ lá lách của mình bằng cách lặn thật nhiều. Đó không phải là cách tiến hóa diễn ra.

Thợ lặn Bajau đã sống trong môi trường nước một ngàn năm.

Ở đâu đó, một sự thay đổi di truyền đã xảy ra, khiến một số người ở đó có lá lách lớn hơn. Những người đó, họ sống sót nhiều hơn và qua nhiều thế hệ, sự thích nghi đó trở nên phổ biến hơn. Đây là chọn lọc tự nhiên.

Điều này có nghĩa là một gen trở nên phổ biến hơn trong quần thể theo thời gian. Bởi vì những cá nhân mang gen đó có nhiều khả năng hơn để sống sót trước áp lực của môi trường.

Kể từ khi loài của chúng ta xuất hiện, chúng ta đã lan rộng đến mọi môi trường trên Trái đất. Tổ tiên của chúng ta phải đối mặt với vô số áp lực môi trường. Thực phẩm khác nhau, khí hậu khác nhau. Và khi chúng ta định cư thành các nhóm lớn, thuần hóa thực vật và động vật, và bắt đầu xây dựng nền văn minh, chúng ta đã phải đối mặt với rất nhiều vi trùng chết người.

Rất nhiều người đã chết vì những áp lực mới đó, nhưng tổ tiên của chúng ta vẫn sống sót, thường là do các phiên bản gen mới và cải tiến mà họ mang trong mình.

Giống như dân tộc Himalaya có phổi có thể hít thở không khí với lượng oxy ít hơn 40% so với lượng oxy mà hầu hết chúng ta hít thở.

Hoặc những người ở các vùng của Châu Phi có sức đề kháng cao hơn với mầm bệnh gây sốt Lassa.

Hoặc làm thế nào những người di cư đến gần các cực phát triển làn da sáng hơn, để tận dụng tối đa ánh sáng mặt trời ít gay gắt hơn ở vĩ độ cao. Vì cơ thể chúng ta cần ánh sáng mặt trời để tạo ra vitamin D.

Những thay đổi như thế này và vô số những thay đổi khác đã giúp định hình loài người chúng ta. Chúng xảy ra do sự chọn lọc tự nhiên.

Gen trở nên phổ biến hơn vì chúng giúp chúng ta dễ sống sót hơn.

Nhưng hiện nay, con người đã phát minh ra rất nhiều công cụ. Chúng ta có thuốc men, điều kiện vệ sinh, nhiều thực phẩm hơn. Con người không gặp nguy hiểm nhiều như trước nữa. Tuổi thọ con người đã tăng hơn gấp đôi trong hơn 200 năm qua. Điều đó có nghĩa là chọn lọc tự nhiên không còn áp dụng cho chúng ta nữa? Đây có phải là thời đại hậu Darwin của nhân loại? Phải chăng chúng ta đã ngừng phát triển?

Không. Vì chọn lọc tự nhiên không phải là cách duy nhất để sự tiến hóa xảy ra. Một số thay đổi di truyền chỉ trở nên phổ biến một cách ngẫu nhiên.

Khi các sự kiện ngẫu nhiên quyết định gen nào tồn tại và trở nên phổ biến hơn, không phải do môi trường. Đó không phải là chọn lọc tự nhiên mà là sự trôi dạt di truyền.

Giả sử có nhiều dạng sống cao cấp sống ở đây. Cho đến khi một thiên thạch va vào. Nhờ cơ hội ngẫu nhiên này, những cái này tồn tại, và theo thời gian, dân số trông rất khác nhau.

Hoặc khi một vài người trong số họ dừng chân ở hòn đảo này. Dân số mới này trông như thế nào sẽ phụ thuộc vào những cá nhân ban đầu. Điều này cũng xảy ra với con người.

Nếu bạn có nguồn gốc châu Âu, có 90% cơ hội, hoặc nhiều hơn, bạn sẽ bị ráy tai ướt và dính. Nếu bạn là người Mỹ bản địa hoặc đến từ Đông Á, bạn có khoảng 90% khả năng có ráy tai khô và bong tróc. Sự khác biệt này là do hai phiên bản khác nhau của một gen duy nhất. Nhưng loại ráy tai bạn có không hẳn mang lại cho bạn lợi thế sinh tồn. Vì vậy phiên bản nào trở nên phổ biến hơn ở đâu có lẽ chỉ là kết quả của phiên bản gen nào được mang theo bởi những người đầu tiên di cư đến những vùng đó.

Nhưng những tác động ngẫu nhiên của sự trôi dạt di truyền có ý nghĩa hơn trong các quần thể nhỏ, biệt lập.

Và con người thì không như vậy. Chúng ta di chuyển khắp nơi, chia sẻ văn hóa và hòa nhập, nên các gen của chúng ta cũng trộn lẫn. Điều đó đã làm giảm sự khác biệt di truyền giữa các quần thể loài người nói chung. Và khi những phiên bản gen hiếm xuất hiện, nhiều khả năng chúng sẽ bị pha loãng do trộn lẫn.

Con người sống lâu hơn hay chết ít hơn nhờ những phát minh tuyệt vời có thể làm giảm tác động của chọn lọc tự nhiên. Con người di chuyển khắp nơi, sinh sản và trộn lẫn nhiều có thể làm giảm ảnh hưởng của sự trôi dạt di truyền. Điều đó có nghĩa là những phiên bản mới như siêu lá lách của người Bajau có lẽ sẽ ít phổ biến hơn trong tương lai.

Tuy nhiên, còn có một quá trình nữa có thể ảnh hưởng đến sự tiến hóa của chúng ta ngoài chọn lọc tự nhiên và nó liên quan đến việc em bé ra đời như thế nào.

Các gen không chỉ ngẫu nhiên tìm thấy nhau. Các cá nhân có quyền lựa chọn người mà họ giao phối. Nếu những con hươu bị thu hút bởi những chiếc gạc lớn nhất và đẹp nhất trong đàn, điều đó sẽ tạo ra những đứa con có gạc đẹp hơn. Ngay cả khi gen gạc hươu không nhất thiết khiến chúng phù hợp hơn với môi trường sống của chúng. Đây là một ví dụ về lựa chọn giới tính, trong đó các gen sống sót gắn liền với việc ai chọn ai để thực hiện việc giao phối.

Việc lựa chọn giới tính sẽ tác động đến tương lai như thế nào về sự tiến hóa của loài người, đó là điều còn đang tranh luận.

Giả sử những điều chúng ta bị thu hút ngày hôm nay gắn liền với trí thông minh. Điều đó có thể có nghĩa là sẽ có nhiều người hơn trong tương lai có những đặc điểm gắn liền với trí thông minh, như bộ não lớn hơn. Một lần nữa, đây không phải là gen giúp chúng ta sống sót tốt hơn.

Nhờ có các phát minh mà tương lai của sự tiến hóa loài người có thể một phần là thứ mà chúng ta có thể kiểm soát. Loài người chúng ta đã dựa vào máy móc để tồn tại và phát triển, và chúng ta sẽ chỉ tiếp tục dựa nhiều hơn vào những máy đó trong tương lai.

Càng ngày càng lấy đi nhiều quyền lực hơn khỏi bàn tay kiểm soát của chọn lọc tự nhiên. Chúng ta sẽ ngày càng không chỉ phụ thuộc vào máy móc, mà một ngày nào đó chúng ta sẽ được tích hợp về mặt thể chất hoặc thần kinh với chúng. Và không ai biết điều đó sẽ ảnh hưởng gì đến gen của chúng ta hoặc cái nào trở nên phổ biến hơn hay ít phổ biến hơn.

Với kỹ thuật di truyền, giờ đây chúng ta có khả năng chèn các chuỗi gen tùy chỉnh vào các sinh vật sống, và ngay cả chính chúng ta. Thậm chí có thể chọn lọc các gen mà chúng ta muốn con cháu mình có. Đây cũng là một hình thức tiến hóa, điều mà thực sự không loài nào khác có thể làm được.

Những điều này có ảnh hưởng như thế nào về loài của chúng ta trong tương lai cũng tùy thuộc vào chúng ta.

Sự tiến hóa chỉ là sự thay đổi. Và đó là một quá trình không bao giờ dừng lại, cho loài của chúng ta hoặc bất kỳ loài nào khác.